Yüz Tanıma Sistemi Nasıl Çalışır? Çocuklarda Risk Var mı?

Önce sistemi doğru anlamak gerekiyor. Yüz tanıma programı, aslında bir öğrencinin yüzünü olduğu gibi fotoğraf olarak saklamaz. Çocuğun yüzündeki belli referans noktalarını – örneğin burun, göz, elmacık kemiği gibi – tarar ve bunları bir matematiksel koda dönüştürür. Bu kod, sistemin hafızasında şifrelenerek saklanır. Kısacası, velilerin düşündüğü gibi bir “fotoğraf arşivi” oluşmaz.

Giriş-çıkış noktasında öğrenci yüzünü cihaza gösterir, cihaz bu noktaları okur ve kayıttaki kodla karşılaştırır. Eğer eşleşirse turnike açılır veya giriş yapılır. Tüm işlem saniyeler içinde biter. Çocuk kart taşımak, şifre ezberlemek zorunda kalmaz. Bu bile başlı başına bir güvenlik artısıdır çünkü kayıp kart ya da şifre paylaşımı gibi zafiyetler ortadan kalkar.

Peki veri çalınabilir mi? Teoride her sistemin bir güvenlik riski vardır. Ama güncel biyometrik doğrulama sistemleri, çift şifreleme, yerel sunucu saklama, yetkilendirme gibi katmanlarla korunur. Bilimsel araştırmalar, güçlü şifreleme yapılan sistemlerde veri sızıntısı ihtimalinin %0,1’in altına indiğini gösteriyor. Yani KVKK uyumlu yüz tanıma programı, doğru kullanılırsa çocuk için ekstra bir güvenlik sorunu yaratmaz, aksine kaybolan kart, sahte imza, hatalı yoklama riskini tamamen ortadan kaldırır.

Yasal Dayanak: KVKK ve Açık Rıza

Çocuk verisinin korunmasında en önemli dayanak Kişisel Verileri Koruma Kanunu (KVKK)’dur. Türkiye’de biyometrik veriler “özel nitelikli” kategorisindedir. Yani yüz tanıma sistemi kullanmak isteyen bir özel eğitim merkezi, veliden açık rıza almak zorundadır. Rıza belgesi, yüz verisinin nasıl kaydedileceğini, nerede saklanacağını, kimin erişebileceğini şeffaf şekilde anlatmalıdır.

İyi bir yüz tanıma sistemi sağlayıcısı bu süreci sizin yerinize planlar. Sistemden çıkış yapılması gerektiğinde velinin talebiyle veri anında silinebilir. Ayrıca verilerin yurtdışına aktarılmaması, yurt içinde güvenli sunucularda tutulması da yasal zorunluluktur. Bu detaylar, velinin içini rahatlatır. Veliler için bir diğer güven verici unsur da anlık bildirimdir: Öğrenci okula giriş-çıkış yaptığında aileye SMS ya da mobil uygulama bildirimi gider. Böylece veli çocuğunun ne zaman okulda olduğunu anında takip edebilir.